پایگاه اطلاع رسانی شهرستان خوی

شهر خوی که نام باستانی پهلوی آن گواه دیرینگی تمدن در آن است، در زیر پای رشته کوههای سر به فلک کشیده » اورین « قرار دارد، نام این کوه هم از زبان پهلوی و منسوب به » اور « صورت کهنه ابراست.در سایه همین کوه است که جلگه خوی بعد از کرانه های دریای خزر پرباران ترین مناطق ایران است و به همین سبب از کهن ترین روزگاران آباد و مسکون بوده است.

ویژگی دیگر رشته کوههای اورین این است که همواره مرزگاه طبیعی اقوام ساکن دو سوی آن بوده و شهر خوی در کنار آن بیش از هزار سال شاهد جنگ ها و مهاجرت ها و پذیرایی کاروان ها بوده و همچون مرزبان وفاداری در برابر هجوم ها ایستاده و زخم ها خورده است .

آخرین سال های طلائی خوی در دوره کریم خان زند بود که امیران دنبلی )احمد خان و حسین خان( در خوی امارت داشتند و شهرهای مجاور را تابع خوی کردند و آن را به صورت یکی از شهرهای مهم و معروف آن عصر درآوردند. از یک سو با برقراری عدالت اجتماعی و تأمین امنیت کاروان ها و جمع آوری مالیات از شهرهای مجاور ، اقتصاد خوی را رونق بخشیدند و از دیگر سو با جلب شاعران و ادیبان و دانشمندان به این شهر و حمایت از آن ها یک کانون مهم فرهنگی به وجود آوردند.

شهر خوی بارها از آبادی و رونق و ثروت برخوردار بوده و متون تاریخی از اهمیت و اعتبار آن و رفاه مردمش حکایت ها دارند و » زرخوی « ،‌‌ » دیبای خوی « و » گل سرخوی‌ « مضامین زیبایی در اشعار شاعران پدید آورده است. اما با کوشش مداوم دنبلی ها و عباس میرزا در آبادانی خوی این شهر به جایی رسید که آن را » عروس شهرهای ایران «  نامیدند و در دوره قاجاریه که هر یک از شهرها لقبی داشتند ، خوی لقب » دارالصفا « یافت. تا عباس میرزا زنده بود حکومت خوی با او یا با دایی اش امیرخان سردار بود، بعد از آن هم یکی از پسران پادشاه وقت از تهران فرمان حکومت خوی را دریافت می کرد